Lepota je, kažu, često veoma bitna za uspeh, ali sama po sebi, ako osoba nije bar malo talentovana, nije presudna. Ako je neko lep i zgodan, i ako uz to u sebi nosi taj umetnički gen, uspeh je ne samo zagarantovan nego i očekivan, kao u slučaju španske filmske zvezde sa kojom vas upoznajemo danas. Njegovo puno ime je Havijer Anhel Ensinas Bardem (Javier Ángel Encinas Bardem) i ima tu sreću, privilegiju i čast, da potiče iz veoma poznate umetničke familije. Njegovi baka i deka, Rafael i Matilda, majka Pilar i brat Karlos, poznati su španski glumci, pa je ne bez razloga i sam Havijer krenuo njihovim stopama, dok su njegov pokojni stric Huan Antonio (Juan Antonio) i brat od strica Migel (Miguel) poznati režiseri. Životna priča ovog izuzetno talentovanog Španca počinje na Kanarskim ostrvima, u mestu Las Palmas prvog marta 1969. godine, dana kada je rođen, što bi rekao naš narod, pod srećnom zvezdom.
Još kao dečak, već sa pet godina, pojaviće se po prvi put pred kamerama u mini-seriji “El Picaro” iz 1974. godine, sa čijeg snimanja je ostala veoma simpatična anegdota. Naime, za vreme scene u kojoj je u Havijera bio uperen pištolj, umesto da se nasmeje, kako je predviđao scenario, mladi Havijer se uplašio i rasplakao. Prvu manju ulogu dobiće sa 11 godina kada će zaigrati, zajedno sa mamom Pilar, u filmu “El poderoso influjo de la Luna” (Snažni uticaj meseca). Osamdesetih godina prošlog veka polako ali sigurno Havijer počinje da osvaja publiku sporednim ulogama u televizijskim serijama “Drugo učenje” (1986) i “Centralna brigada” (1989), po kojima će postati poznat u Španiji. Kako su prolazile godine, zahvaljujući svom fizičkom izgledu – u mladosti je bio veoma uspešni ragbista a i igrao je i za nacionalni tim – počinje da se probija u svetu filma. Prvu pravu priliku dobiće sa 20 godina zahvaljujući režiseru Bigasu Luni (Juan José Bigas Luna) koji će mu dodeliti ulogu u filmu “Las edades de Lulú“ (Luline godine), koji će označiti početak njihove veoma uspešne saradnje. Dve godine kasnije, 1992, dobija ulogu u kultnom Bigasovom filmu “Šunka, šunka“ koji će Havijera, zajedno sa ostalim glumcima Penelope Kruz (Penelope Cruz) i Hordijem Molom (Jordi Mollá), proslaviti ne samo u domovini. Ovaj film je na neki način odredio i sudbinu dvoje od ovih poznatih španskih glumaca jer će prijateljstvo između Havijera i Penelope koje se rodilo na snimanju vremenom prerasti u ljubav koja će tačno osamnaest godina kasnije biti krunisana brakom.
Da Havijer nije samo šarmantni lepotan dokazao je svojom dugom umetničkom karijerom koju krase mnogobrojne kako domaće tako i inostrane nagrade. Prva priznanja stižu već 1994. kada će za ulogu u Bigasovom filmu “Zlatna jaja“ dobiti nagradu Fotogramas de Plata za najboljeg glumca. Te iste godine Festival u San Sebastijanu dodeliće mu nagradu za najboljeg glumca koju osvaja zahvaljujući ulogama u filmovima “Detektiv i smrt“ i “Odbrojani dani“. Za ulogu u ovom poslednjem filmu dobiće i prestižnu špansku nagradu “Goya“ za najbolju interpretaciju, kao i nagradu za najboljeg glumca koju dodeljuje Unija glumaca. Uloga u filmu “Od usta do usta“ režisera Manuela Gomeza Pereire (Manuel Gómez Pereira) doneće mu te iste 1995. po drugi put nagradu Fotogramas de Plata, a godinu dana kasnije i nagradu “Goya“ za najbolju glavnu mušku ulogu. Saradnja sa Pedrom Almodovarom, započeta filmovima “Žene na ivici nervnog sloma“ iz 1988. i “Visoke pete“ iz 1991, doneće mu 1997. treću “Goya“ nominaciju za ulogu u filmu “Živo meso“. U tom periodu će mu i Akademija evropskog filma dodeliti nagradu publike za najboljeg glumca.
Posle serije uspeha u domovini konačno se 2000. probija i na svetsku scenu zahvaljujući ulozi kubanskog pisca Renalda Arenasa u filmu “Pre nego što padne noć“ koji je rađen po istoimenoj autobiografiji. Ova potresna priča, u kojoj Bardem igra pisca homoseksualca koji beži od Kastrovog režima i na kraju umire od side, doneće mu nagradu “Copa Volpi“ na filmskom festivalu u Veneciji i prvu nominaciju za “Oskara“ u kategoriji najboljeg glumca. Bio je to ujedno prvi put da je jedan španski glumac nominovan za tu prestižnu nagradu, ali i prvi film u kojem Bardem glumi na engleskom jeziku. Dve godine kasnije pojavljuje se u režiserkom prvenstvu glumca Džona Malkoviča (John Malkovich), filmu “The Dancer Upstairs“. Bez obzira na inostrani uspeh, ne zapušta ni domaću publiku koju će obradovati filmovima “Ponedeljci na suncu“ režisera Fernanda Leona de Aranoa (Fernando León de Aranoa), za koji 2002. dobija po treći put nagradu “Goya“ za najbolju mušku interpretaciju, i “Život je more“ Alehandra Amenabara (Alejandro Amenábar). Uloga u ovoj tužnoj drami koja govori o uvek aktuelnoj temi kao što je eutanazija, pored četvrtog “Goye“ doneće mu 2004. i nagradu za najboljeg glumca na Venecijanskom filmskom festivalu.
Ono što zaista treba priznati je moć transformacije talentovanog Španca koji sa takvom lakoćom predstavlja kako emotivce tako i loše momke. Setimo se samo njegove interpretacije nesrećno zaljubljenog Florentina Arize u filmskoj adaptaciji jednog od najpoznatijih kolumbijskih romana “Ljubav u doba kolere“ (2006) Gabrijela Garsije Markeza (Gabriel García Márquez). Pamtimo ga u i iz filma “Vicky, Christina, Barcelona“ , muzičke komedije Vudi Alena (Woody Alen) iz 2008. u kojoj glumi zajedno sa suprugom Penelopom Cruz (Penelope Cruz). Prošle godine mogli smo da uživamo i u Bardemovoj romantičnoj interpretaciji Felipea u filmu “Jedi, moli, voli“. Iako obožavateljke više vole Bardemovu emotivnu stranu, u njegovoj dugogodišnjoj karijeri nisu ga zaobišle ni uloge negativaca. Podsetimo se samo njegove manje role u kriminalističkom filmu Majkla Mana (Michael Mann) “Collateral“ iz 2004. Najveći uspeh, ipak, donela mu je uloga plaćenog ubice Antona Šigura (Anton Chigurh) u filmu “Nema zemlje za starce“ braće Koen nastalom po istoimenom romanu. Zanimljivo je da je, kada su mu ponudili ovu ulogu, za koju je jednom prilikom izjavio da ga je inspirisao bivši američki predsednik Džordž V. Buš (George W. Bush), Havijer isprva odbio. Svoje ne obrazložio je sledećim rečima: “Ne umem da vozim, govorim loše engleski, i iznad svega mrzim nasilje.“ Srećom pa je na kraju promenio odluku jer će mu sporedna rola u ovom filmu doneti ne samo “Oskara“ za najboljeg sporednog glumca 2008. već i čitav niz drugih nagrada kao što su “Zlatni globus“, “BAFTA“, nagradu Glumačkog udruženja kao i nagradu “Critic’s Choice“, koju dodeljuju filmski kritičari.
O privatnom životu španskog oskarovca vrlo malo se zna, s obzirom da je veoma povučen. Prošlog leta na Bahamima venčao se sa glumicom Penelopom Kruz (Penelope Cruz), daleko od očiju javnosti i u krugu porodice i bliskih prijatelja, a u januaru su postali i roditelji dečaka čije ime je i dalje tajna. Ono što se zna je da popularni Španac poslednjih godina veoma posvećen humanitarnom radu i borbi za prava afričkog plemena Saharaui. Producent je i grupe od pet dokumentarnih filmova simboličnog naslova “Invisibles“ (Nevidljivi), na kojima je radilo pet različitih reditelja, a koji govore o zaboravljenim ratovima i konfliktima širom sveta. Filmovi se iznad svega bave zaboravljenim bolestima i radom “Lekara bez granica“ a cilj im je da javnost upute na ono što se događa i da pozovu ljude na solidarizaciju. Zahvaljujući svom nezavisnom filmskom radu Havijer Bardem (Javier Bardem) je 2007. u Njujorku dobio nagradu “Gotham“ za životno dostignuće.
I ovo će biti veoma uspešna godina za talentovanog glumca sudeći po vestima koje stižu sa one strane okeana. U holivudskim krugovima se šuška da bi mogao da zaigra u novom filmu o popularnom agentu 007, radnog naslova “Bond 23“, u kom ne igra legendarnog Džejms Bonda, tu čast ponovo ima Britanac Danijel Krejg (Daniel Creig), već njegovog neprijatelja. Detalji su i dalje nepoznati, ali ono što se sa sigurnošću zna je da će film režirati Sem Mendes (Sam Mendes). Kako se bližila dodela Oskara, njegovo ime je dospevalo, ne bez razloga, u žižu javnosti. Uloga u filmu “Biutiful“ nominovanom za najbolji strani film, koja mu je već donela uspeh i za koju je ponovo dobio “Goyu“ a na koju je glumac veoma ponosan, mogla bi da mu donese i drugu po redu nagradu Akademije.
Emina Ristović za sebe kaže da je večiti nostalgičar i pisac u pokušaju. Reči su njena igračka.
