Avišai Koen (Avishai Cohen) je izraelski džez basista, pijanista, aranžer i kompozitor, koji na poslednjim albumima, prevashodno “Aurora” iz 2009. godine, iskazuje i svoje vokalne vrednosti. Rođen 1970, već sa devet godina uči klavir, da bi se kasnije, pod uticajem muzike sjajnog bas gitariste Džekoa Pastorijusa (Jaco Pastorius), posvetio i tom instrumentu. S obzirom na to da Pastorijusa smatraju jednim od najboljih svetskih basista ikada, a to je čovek koji je zaslužan za dve pesme na sjajnom albumu “Black Market”, pridruživši se tada Džou Zavinulu (Joe Zawinul), i njegovom bendu “Weather Report”, i sam put ka sjajnoj muzici Avišai Koena postaje, donekle, jasniji. Par godina kasnije Koen počinje da svira kontrabas, a zatim se seli u Njujork, gde, uporedo sa studijama, radi i svira na ulici i u parkovima, sve dok se ne pridruži bendu pijaniste Danila Pereza (Danilo Pérez) i počne da svira po klubovima. Konačno, 1996. godine, dobija poziv Čik Korije (Chick Corea) da se pridruži njegovom bendu Origin, sa kojim nastupa do 2003. Već svojim prvim albumom “Adama”, u saradnji sa Korijom, Koen se pokazuje kao odličan kompozitor i lider, a snažan uticaj Srednjeg Istoka u muzici ogleda se i kroz sviranje Amosa Hofmana (Amos Hoffman) na arapskom instrumentu oud, koji je sličan lauti.
Nakon toga slede albumi “Devotion”, “Colors” i “Unity”, a zatim i “Lyla”, 2003. godine, kojim Koen samo potvrđuje svoje kompozitorske i improvizacijske bravure, započevši saradnju sa bubnjarem Markom Đulijanom (Mark Gulliana) i uvodeći vokal u svoju muziku, gde i sam peva u poslednjoj numeri na albumu, nežnoj i pitkoj “Simple Melody”, u kojoj do izražaja dolazi Koenova sposobnost da pojednostavi lepotu življenja…
“…Would you like to sing this song with me
Together in a perfect harmony
Simple melody makes you feel so free…”
…takođe, po prvi put radi obrade pop melodija, “The Watcher” (Dr. Dre) i “Come Together” (The Beatles), a sam album “Lyla”, po Koenovim rečima, dosta oslikava ono što je on kao umetnik, i predstavlja zahvalnost prema Čik Koriji i saradnji sa njim, kao i neraskidive veze stvorene prilikom nje.
Sledeći album, “At Home”, objavljen 2005. godine, u saradnji sa Markom Đulijanom i Semom Baršom (Sam Barsh), pijanistom, kao i specijalnim gostima, kao delom ansambla, predstavlja, kako kažu, Koenov doživljaj ljudi i mesta koja je video na putovanjima širom sveta. Put sveta kroz Koena, njega kroz muziku, i muzike kroz svet možda i najbolje pojašnjavaju njegov odgovor na često postavljano pitanje u intervjuima, kako stvara i gde nalazi inspiraciju, koji se, uglavnom, jednoobrazno svede na reči kako inspiraciju crpi iz svega što nosi život. “At Home”, inteligentno (ne)obuzdanim kompozicijama kao da slaže minimalističke slike doživljaja u neku, sveobuhvatnu, naizgled, izmeštenu dimenziju, koja je, zapravo, sve vreme tu, u nama, vođena Koenovom intuicijom – elegantna emosfera.
I na sledećem albumu, “Continuo”, koji naleže na prethodni, Koen ostaje sa Đulijanom i Baršom, i trio, potpomognut Hofmanom na oudu, na ivici monotone staloženosti, pokazuje svu zrelost Koenovih kompozicija, i pretače njegovu univerzalnost u nas, slušaoce. Nakon izlaska prvog živog albuma “As is… Live at the Blue Note”, 2007, kritičari Koena nazivaju džez vizionarom i jednim od najdarovitijih basista generacije. Sledeće godine, nakon albuma “Sensitive Hours”, objavljuje i album “Gently Disturbed”, a Barša zamenjuje mladi izraelski pijanista Šai Maestro (Shai Maestro), koji unosi svoju notu u radove Koena. Zajednička saradnja Koena, Đulijana i Maestra na stvaranju kompozicije “Eleven Wives” možda predstavlja i katarzu samog albuma, pružajući slušaocu savršeni osećaj.
Nakon toga, Koen objavljuje još dva albuma, “Aurora”, 2009. godine, na kojem nenametljivo pušta svoj glas da se slepi sa melodijom i postanu jedno, a kroz tekstove možemo donekle da prozremo u dušu i senzibilitet Koena, koji peva na četiri jezika, hebrejskom, engleskom, španskom i ladino (jezik španskih Jevreja), i, konačno, poslednji do sada, “Seven Seas”, 2011, koji smatraju najboljim u njegovoj karijeri, u kojoj je do sada sarađivao sa mnogim džez majstorima. Očekujući naredno izdanje ovog sjajnog muzičara, ostaje nam da slušamo muziku koju je do sada stvorio, a ovo džezoterično putovanje možda je najbolje završiti stihom iz tradicionalne, sentimentalne kompozicije “Noches Noches”, sa Koenovog albuma “Aurora”…
Nights, nights, good nights are nights to fall in love in…
Davor Radulj – “Radi” ga umetnost, pametan humor – “There’s a fine line between fishing and just standing on the shore like an idiot” (Steven Wright) – i razgovori koji stvaraju atmosferu “izmeštenosti”.
