Izložba Spomen-zbirke Pavla Beljanskog “Kolekcija Pavla Beljanskog: ponovo u Beogradu” biće svečano otvorena u sredu, 12. X 2011. godine, u Velikoj galeriji Doma Vojske Srbije (ul. Braće Jugović 19). Ovim predstavljanjem u Beogradu Spomen-zbirka Pavla Beljanskog obeležava pedeset godina svog postojanja.
Spomen-zbirka Pavla Beljanskog nazvana je po darodavcu – diplomati, kolekcionaru i meceni Pavlu Beljanskom (1892-1965). Kolekciju je celog života skupljao vođen instinktivnim poznavanjem i osećajem za umetnost, a ono što je sakupio čini jednu skladnu celinu i predstavlja nаjviši domet srpskog modernizmа prve polovine dvаdesetog vekа. Broj umetničkih dela njegovog legata je 185 slika, skulptura, crteža i tapiserija 37 umetnika sa jugoslovenskih prostora među kojima su Nadežda Petrović, Milan Milovanović, Petar Lubarda, Sava Šumanović, Milan Konjović, Nedeljko Gvozdenović, Jovan Bijelić, Risto Stijović, Sreten Stojanović i drugi. Danas je kolekcija Beljanskog znatno uvećana i sadrži oko 4,000 predmeta.
Na Trgu galerija u centru Novog Sada, po projektu arhitekte Ive Kurtovića, izgrađen je muzejski prostor namenjen kolekciji Pavla Beljanskog koji je od 1961. godine otvoren za javnost i čija je zgrada proglašena spomenikom kulture.
Izložba “Kolekcija Pavla Beljanskog: ponovo u Beogradu” predstavlja i jedinstveni kulturni događaj, čija je namera da prikaže ličnost darodavca i njegovu kolekciju. Izložba će predstaviti 68 dela od 32 autora koji obeležavaju početak moderne umetnosti u Srbiji. Memorijalna soba Pavla Beljanskog približiće javnosti privatni i javni život uglednog pravnika, diplomate, i kolekcionara.
Veoma značajan segment izložbe namenjen je osobama sa oštećenjem vida, kojima će se putem taktilne postavke iz umetničke zbirke, po prvi put omogućiti da ostvare kontakt sa umetničkim delom. Tаktilni dijаgrаmi pripremljeni su zа slike “Mrtvа prirodа” (1939) Jefte Perićа i “Devojkа sа knjigom” (1929) Jovаnа Bijelićа; dodаtnа dvа dijаgrаmа su u korelаciji sа kopijom skulpture “Nataša Bošković” (1930) vajara Sretena Stojanovića.
Pored uobičajenog informativnog materijala, izložbu će pratiti i audio-ture koje je omogućio Telenor, kao partner na projektu.
Za najmlađu publiku osmišljen je edukativni program kako bi im se približila saznanja o kolekcionaru i njegovoj zbirci umetničkih dela, te podstakla njihova motivisanost za dalja istraživanja u okviru ponuđenih radionica.
Nizom pratećih dešavanja – filmskim projekcijama, stručnim tumačenjima, dečijim radionicama, posetiocima će biti ukazano na značaj Spomen-zbirke kao renomirane institucije kulture i jednog od vodećih centara za proučavanje modernog likovnog stvaralaštva u Srbiji.
Izložba traje od 12. oktobra do 26. novembra, kada će biti održana 44. svečana dodela Nagrade Spomen-zbirke Pavla Beljanskog za najbolji diplomski rad iz oblasti nacionalne istorije umenosti odbranjen na Filozofskom fakultetu u Beogradu. Ustanovljenje ovog priznanja inicirao je sam Pavle Beljanski kako bi podstakao mlade istoričare umetnosti da se opredele za naučni rad iz oblasti nacionalne umetnosti.
Iva Šapić je budući istoričar umetnosti. Nesuđeni Šerlok Holms II. Budući umetnik, krojač, kuvar, organizator venčanja i vlasnik cvećare i kafića – knjižare. Ili pisac. Ili turistički vodič. Ili profesionalni čitač knjiga. Ili sve to, ako poživi koji vek duže.