Rođen je iste godine kad i Tito, 1892, u Dolcu, selu pored Travnika u Bosni i Hercegovini, koja je tada bila pod austrougarskom vlašću. Rođen je u porodici rimokatolika, gde je otac imao hrvatsko, a majka srpsko poreklo. Kada je imao dve godine, njegov otac Antun umire, a kako njegova majka Katarina nije imala uslova da ga izdržava, odrastao je u Višegradu sa majčinom porodicom. Iako mu je kršteno ime Ivan, svi ga znamo po imenu Ivo Andrić.
Zanimljivo je to da je pohađao jezuitsku gimnaziju u Travniku, a kasnije i sarajevsku gimnaziju. Studirao je filozofiju na Zagrebačkom univerzitetu, Bečkom, Krakovskom, kao i na Univerzitetu u Gracu, gde je i doktorirao. Zbog političkih aktivnosti i članstva u “Mladoj Bosni“, u Austrougarskom carstvu bio je tokom Prvog svetskog rata hapšen i zatvaran u dobojski i mariborski zatvor.
Nakon rata je počeo je da radi u upravi, prvo u Ministarstvu vere, a zatim i u Ministarstvu inostranih poslova. Vrlo uspešnu karijeru izgradio je kao zamenik ministra inostranih poslova, jer je imao razne uloge u Vatikanu, Rumuniji, Italiji, Francuskoj, Nemačkoj i Španiji. Posle Drugog svetskog rata, bio je politički aktivan – kako u bosanskom parlamentu, tako i u celoj Jugoslaviji.
Andrić je počeo sa pisanjem još pre Prvog svetskog rata, i to pišući pesme. Svoju prvu pesmu “U sumrak“ objavio je 1911. godine, a iste godine u časopisu “Bosanska vila“ objavljuje i pesmu “Blaga i dobra mesečina“. U tom periodu bio je i jedan od pisaca koji su pisali za “Hrvatsku mladu liriku“. Godine 1918, odmah po završetku rata, objavljuje svoju prvu knjigu – “Ex ponto“. Tokom svoje diplomatske službe Andrić je napisao zbirku pesama u prozi “Nemiri“, kao i pripovetke “Mustafa Madžar“, “Ljubav u kasabi“, “Ćorkan i Švabica“, “Put Alije Đerzeleza“, “Anikina vremena“ i mnoge druge. Tridesetih godina objavljuje svoja dva putopisa, jedan koji govori o Portugalu i drugi o Španiji. Svoje najpoznatije romane napisao je tokom Drugog svetskog rata u Beogradu i oni su objavljeni 1945. godine. Ti romani još se zovu i bosanska trilogija, a čine je “Na Drini ćuprija“, “Travnička hronika“ i “Gospođica“. Od dela koja su nastala nakon Drugog svetskog rata valja pomenuti “Prokletu avliju“ iz 1958. godine, “Jelena, žena koje nema“ iz 1963, kao i dela koja su objavljena posthumno, i to “Sveske“ i “Znakovi pored puta“, i nedovršene romane, objavljene takođe posthumno: “Omer-paša Latas“ i “Na sunčanoj strani“. Ipak, Ivo Andrić najpoznatiji je po tome što je naš jedini nobelovac, jer je 1961. godine dobio Nobelovu nagradu za roman “Na Drini ćuprija“. Njegov čuveni govor prilikom dodele nagrade, “O priči i pričanju“, i danas se izučava u našim srednjim školama. Sav novac koji je dobio uz nagradu Andrić je poklonio bosanskim bibliotekama, kako bi se renovirale i obogatile.
Čovek koji je bio član Srpske i Bosanske akademije nauke i umetnosti preminuo je 13. marta 1975. godine u Beogradu. Sahranjen je u Aleji zaslužnih građana u Beogradu. Iako su se oko njega sporile Hrvatska, Bosna i Hercegovina i Srbija, on ostaje jedini Srbin koji je dobio Nobelovu nagradu, i jedan od najboljih pisaca koga smo ikada imali. I bez obzira na svojatanje, on će ostati pisac koji je svojim mudrostima inspirisao generacije i generacije mladih godinama unazad, kao i u godinama koje tek dolaze.
Nikola Jovanović – Jamais content. Res, non verba. Ko želi – nađe način, ko ne želi – nađe izgovor. Čaša je uvek do pola puna. Granice su tamo gde ih mi sami postavimo. Dovoljno lud da menja svet, dovoljno inspirativan da ga i drugi prate. Ko zna zašto je to dobro.
