U današnjem Holivudu, punom režisera-zanatlija, retki su pravi autori koji svim svojim filmovima daju specifičan i autentičan pečat i slede svoju viziju. Jedna takva izuzetna figura je Kristofer Nolan (Christopher Nolan), režiser, scenarista i producent koji je već svojim drugim dugometražnim filmom postao cenjeni autor, da bi zatim ubrzo postigao i veliki komercijalni uspeh svojim serijalom filmova o Betmenu (Batman), nastavljajući da bere hvalospeve, kritike, i ne izgubivši ništa od svoje originalnosti. S obzirom na uspešnu karijeru koju već ima iza sebe i na status jednog od vodećih holivudskih režisera, skoro da je teško poverovati da Nolan danas puni tek 42 godine.
To možda i nije tako čudno ako uzmemo u obzir činjenicu da je Nolan filmom počeo da se bavi još od malih nogu. Rođen je 30. jula 1970. u Londonu. Otac, Britanac, bavio se marketingom, a majka mu je bila američka stjuardesa, pa Nolan ima dvojno državljanstvo Velike Britanije i SAD. Počeo je da snima sa samo sedam godina, pomoću očeve kamere od osam milimetara i figura akcionih junaka. Sa 19 godina prikazan mu je prvi kratkometražni film. Studirao je englesku književnost na Univerzitetskom koledžu u Londonu, i na studijama je počeo da snima filmove kamerom od 16 mm.
Na studijama je sreo i svoju dugogodišnju devojku, a zatim i suprugu, filmsku producentkinju Emu Tomas (Emma Thomas), kojom se oženio 1997. godine. Žive u Los Anđelesu sa svoje četvoro dece. Nolan većinu svojih filmova radi sa istom ekipom saradnika: često scenarije piše u saradnji sa bratom Džonatanom (Jonathan), žena mu je obično jedan od producenata, a ima i određene glumce sa kojima voli da radi, kao što su Majkl Kejn (Michael Caine) ili Kristijan Bejl (Christian Bale).
Posle nekoliko kratkometražnih filmova, Nolan je 1998. snimio svoj prvi dugometražni film “Praćenje” (Following). Usledila je prekretnica u njegovoj karijeri: psihološki triler “Memento” (2000) je postao kultni hit i sa samo 28 godina mu je doneo nominaciju za Oskara za najbolji originalni scenario i niz drugih nagrada i pohvala kritike. “Memento” ima mnoge osobine karakteristične za Nolanove filmove: glavnog junaka koji je pretrpeo gubitak voljene osobe i koji ima određenu opsesiju, koji pati od nekog neobičnog psihičkog stanja ili poremećaja (nemogućnost stvaranja novih sećanja), kao i nepouzdanog naratora i neobičnu narativnu strukturu sa nelinearnim vremenom (u ovom slučaju, radnja teče unazad), i kraj otvoren za različita tumačenja.
Nolan se zatim 2002. poduhvatio režije trilera “Nesanica” (Insomnia) sa Alom Paćinom (Al Pacino) u glavnoj ulozi. Ovaj film, rimejk norveškog filma istog naslova (sa mnogo razlika u odnosu na original) ostaje jedini Nolanov film za koji on sam nije pisao scenario.
Ubrzo je uspeo da nagovori kompaniju Warner Brothers da je on pravi čovek za oživljavanje posrnule franšize o superheroju iz stripa, Betmenu, koja je praktično otpisana posle katastrofalnog filma “Betmen i Robin” (Batman and Robin) Džoela Šumahera (Joel Schumacher). Šumaherovi filmovi pretvorili su priču o mračnom junaku Betmenu u kemp komediju, i bio je neophodan radikalan zaokret – neko ko Betmena shvata ozbiljno. Nolan je 2005. doneo svoju mračnu i daleko realističniju verziju Betmena u filmu “Betmen: Početak” (Batman Begins). Brus Vejn (Bruce Wayne) odnosno Betmen, u tumačenju Kristijana Bejla (Christian Bale), od deteta obeleženog tragičnom smrću svojih roditelja i mladića željnog osvete, postaje čovek koji se tajno bori za pravdu u fiktivnom gradu Gotamu, punom kriminala i korupcije. Dok u svojim drugim filmovima Nolan rado upotrebljava elemente fantastike, u svojoj verziji priče o Betmenu on ih izbegava što je više moguće, približavajući ovog superjunaka stvarnosti.
Započinjući tradiciju da između dva filma o Betmenu snima po jedan film na druge teme, Nolan je 2006. snimio film “Prestiž” (The Prestige), adaptaciju romana Kristofera Prista (Christopher Priest) o rivalstvu dvojice mađioničara, triler sa snažnim naučnofantastičnim elementima i bezbroj iznenađujućih preokreta. U značajnoj i upečatljivoj ulozi pojavio se Dejvid Bouvi (David Bowie) kao Nikola Tesla.
Sledeći nastavak sage o Betmenu, “Mračni vitez” (The Dark Knight) iz 2008. godine, prevazišao je sva očekivanja, osvojivši preko milijardu dolara na svetskim blagajnama i opšte oduševljenje kritičara, koji su ga proglašavali remek-delom i istinskom modernom tragedijom. Film je dobio osam nominacija za Oskara i osvojio dva, uključujući posthumni Oskar Hitu Ledžeru (Heath Ledger) za ulogu negativca Džokera (Joker), ali su mnogi smatrali da su neopravdano izostale nominacije u ostalim glavnim kategorijama, uključujući onu za najbolji film.
Nasuprot realističkom miljeu “Mračnog viteza”, Nolanov sledeći film “Početak“” (Inception) iz 2010. godine bio je postmodernistički naučnofantastični triler o prirodi stvarnosti, simulacije, snova i svesti. Bio je ovo još jedan veliki uspeh – film je postao veliki hit (sa preko 800 miliona dolara zarade), dobio dobre kritike, osvojio četiri Oskara, i doneo Nolanu još jednu nominaciju za najbolji scenario, kao i, po prvi put, nominaciju za najbolji film.
Ovih dana upravo imamo priliku da gledamo Nolanov najnoviji film, poslednji nastavak njegove trilogije o zaštitniku Gotama, “Uspon mračnog viteza” (The Dark Knight Rises), koji je u svetske bioskope stigao 20. jula. Uprkos tragediji koja se desila na premijeri filma u gradu Aurora u američkoj državi Kolorado, film je počeo uspešan pohod na blagajne.
Nolan je takođe dao doprinos novom filmu o Supermenu, “Man of Steel”, kao scenarista i producent, a najavljuje da će snimiti svoj dugo planirani biografski film o ekscentričnom milijarderu Hauardu Hjuzu (Howard Hughes), kao i da bi želeo da režira jedan od sledećih filmova o Džejmsu Bondu (James Bond).
Mnogi ga već sada smatraju jednim od najboljih, ili čak najboljim režiserom današnjice; želimo mu da nastavi uspešnu karijeru i da nam u sledećim decenijama podari još mnogo sjajnih filmova.
Izvori fotografija: blogs.indiewire.com, ibtimes.com, christophernolan.net, allmoviephoto.com, builtfabricblog.blogspot.com
Ivana Cvetanović je zavisnica od instant kafe, Interneta i MP3 plejera. U večitom je ratu sa vremenom; zamenjuje dan za noć, kao klinka je bila starmala, a kao odrasla je večita tinejdžerka.