Svakog juna širom sveta se obeležava Pride month, odnosno mesec Prajda – koji je posvećen LGBTQ+ populaciji i slavljenju ljubavi. Ovaj mesec predstavlja obeležavanje borbe za jednaka prava i izazove kroz koje je ova populacija prolazila u toku istorije. U LGBTQ+ populaciju spadaju razne vrste seksualnosti – homoseksualnost, biseksualnost, potom transrodne osobe, queer… svaka vrsta seksualnosti osim heteroseksualnosti. A sad – zašto se Pride month obeležava baš u junu?
Iza juna kao meseca Prajda stoji istorija kroz koju je ova zajednica prošla i malo je reći da je bila izazovna. Organizacije koje se tiču LGBTQ populacije su nastale u SAD još 1924. godine, ali tada nisu imale nikakva prava. Tek 1969. godine su počele njihove masovne pobune i protesti.
View this post on Instagram
Događaj koji je obeležio početak borbe se dogodio 28. juna 1969. godine kada je policija izvršila raciju u gej baru zvanom Stonewall Inn u Grinič Vilidžu, naselju Njujorka. Isterali su sve ljude iz bara i to nije bio prvi put da organi vlasti primenjuju silu nad gej osobama.
No, ovaj put je pružen otpor i to od strane samih prolaznika. Svedoci tvrde da su osobe koje su isterane iz gej bara pasivno stajale, a prolaznici su počeli da gađaju policajce novčićima i flašama. Nezadovoljstvo je eskaliralo nakon vekova potlačenosti. Policija se sakrila u baru i čekala na pojačanje. Ispred bara je u tom trenutku bilo oko 400 ljudi. Nastali su protesti koji su trajali pet dana.
Ovo je bio samo početak borbe za prava LGBTQ+ zajednice, koja nije bila samo spontana, već i organizovana od strane društva i raznih alijansi. Kao uzor su uzeli način organizovanja koja su tada imala feministička društva. Ovi protesti su u istoriji ostali poznati kao Stonewall riots. Protesti su se nastavili u junu naredne, 1970. godine. Njujork je postao epicentar LGBTQ+ protesta koji se širio SAD. Protestne šetnje su se proširile i na San Francisko, Čikago, Los Anđeles, Holivud…
View this post on Instagram
Jun kao mesec Prajda je prepoznat tek 1999. godine, kada ga je tadašnji predsednik Bill Clinton proglasio mesecom “ponosa gejeva i lezbijki”, ali samo te godine. Tek je Barack Obama mesec jun označio kao mesec LGBT osoba, a sadašnji predsednik SAD, Joe Biden, na LGBT je dodao i Q+, kao queer community. Mesec Prajda je počeo da se obeležava i u raznim drugim državama, a mnoge od njih su počele zajedno sa SAD da ga obeležavaju u junu. Tako je jun kao Pride month počeo da se obeležava svuda u svetu.
Kao što se da videti, ovo je istorija koja se tek gradi. Ciljevi LGBTQ+ populacije se razlikuju od države do države, s obzirom na to da i dalje imamo zemlje u kojma nije zakonski biti gej. Mnogi i dalje kriju svoj identitet. U pojedinim drugim državama se radi na tome da se uvedu gej brakovi i sva prava koja to donosi, dok u pojedinim državama o tome nema ni govora.
Prema tome se vidi da borba nije ni izbliza gotova i da na tome ima još mnogo da se radi. Šta god da nas očekuje u budućnosti, sigurni smo da će ljubav pobediti, a podrškom i priključenjem borbi ćemo uticati da se do toga brže dođe. Nebitno da li vas ova tema dotiče ili ne, svako od nas ima pravo da voli i bude voljen.
Srećan Pride month!
Naslovna fotografija: instagram.com/mxg_photo215
Jovana Petković
